عمره مفرده
عُمْره مُفرَده از اقسام عمره و عبارت از مناسکی است که به‌منظور زیارت کعبه انجام می‌شود. عمره مفرده جزء اعمال حج نیست و از این جهت در مقابل عمره تمتع قرار دارد که بخشی از حج تمتع است.
اعمال عمره مفرده عبارت‌اند از: اِحرام، طواف، نماز طواف، سعی بین صفا و مروه، تقصیر یا حلق، طواف نساء و نماز طواف نساء. طبق احادیث و گفته‌های فقیهان، عمره مفردهٔ ماه رجب، بافضیلت‌تر از عمره مفرده در ماه‌های دیگر است.
عمره
عُمره به مجموعه‌ای از اعمال شرعی همچون اِحرام و طواف و سعی بین صفا و مروه می‌گویند که به‌منظور زیارت خانه خدا انجام می‌شود. عمره دو نوع دارد: عمره تَمَتُّع و عمره مُفرَده. عمره تمتع همراه با حج تمتع انجام می‌شود و جزء آن است. عمره مفرده به‌صورت جدا از حج تمتع انجام می‌شود.
فقیهان، انجام‌دادن عمره را مانند حج، بر هر مسلمانی که شرایطش را داشته باشد، یک بار در طول عمر، واجب و بیش از یک بار مستحب می‌دانند.
نام‌گذاری و اقسام
عمره مُفرَده را از آن رو «مفرده» نامیده‌اند که بخشی از حج نیست و جدا از آن انجام می‌شود. به‌سبب همین، به آن عمره مَبتوله (بریده‌شده) هم می‌گویند.
عمره قِران و عمره اِفراد از اقسام عمره مفرده‌اند. عمره قران عمره کسی است که باید حج قِران انجام دهد. عمره اِفراد به عمره کسی می‌گویند که تکلیف حج اِفراد برعهده دارد.
اعمال عمره مفرده
عمره مفرده از هفت عمل تشکیل شده است که به ترتیب این‌گونه‌اند:
تفاوت با عمره تمتع
عمره مفرده و عمره تَمَتُّع در چند مسئله با هم تفاوت دارند که به‌شرح زیر است:
- عمره مفرده طواف نساء و نماز طواف نساء هم دارد، ولی عمره تمتع ندارد.
- احرام در عمره تمتع باید در ماه‌های مخصوص حج (شوال، ذی القعده، ذی‌الحجه) انجام شود، ولی در عمره مفرده در همه ماه‌ها می‌توان احرام بست.
- در عمره تمتع پس از سعی صفا و مروه باید تقصیر (چیدن مقداری از مو یا ناخن) انجام داد؛ اما در عمره مفرده، می‌توان به‌جای تقصیر عمل حلق (تراشیدن سر) را انجام داد.
- در عمره تمتع میقات باید یکى از مواقیت پنج‌گانه باشد؛ اما در عمره مفرده، می‌تواند علاوه‌بر میقات‌های پنج‌گانه، «اَدنَى‌الحِلّ» (نزدیک ترین محل در خارج از حرم) باشد.
بافضیلت‌ترین عمره مفرده
برپایه کتاب‌های فقهی، عمرهٔ ماه رجب، نسبت به عمره در دیگر ماه‌ها ثواب بیشتری دارد. در روایات هم این مسئله بیان شده است. در وسایل‌الشیعه، در احادیثی، از پیامبر(ص) و امام صادق(ع) نقل کرده‌اند که عمرهٔ ماه رجب، بافضیلت‌ترین عمره مفرده است.
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۵.
- ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۹۶؛ نجفی، جواهرالکلام، بیروت، ج۲۰، ص۴۴۱.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۷۹.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۱.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۵.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۴؛ نجفی، جواهرالکلام، بیروت، ج۲۰، ص۴۴۱.
- ↑ شیخ طوسی، المبسوط، ۱۳۸۷ق، ج۱، ص۲۹۷؛ گروه پژوهش بعثه مقام معظم رهبری، منتخب مناسک حج، ۱۴۲۶ق، ص۵۹.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۵.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۵.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۵.
- ↑ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۵.
- ↑ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۵و۲۷۶.
- ↑ مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۳۹۲، ج۵، ص۴۸۸.
- ↑ برای نمونه نگاه کنید به شهید اول، الدروس الشرعیه، ۱۴۱۷ق، ج۱، ص۳۳۷؛ محقق حلی، شرایع‌الاسلام، ۱۴۰۸ق، ج۱، ص۲۷۶.
- ↑ حر عاملی، وسایل‌الشیعه، ۱۴۰۹ق، ج۱۴، ص۳۰۲.
منابع
- حر عاملی، محمد بن حسن، تفصیل وسائل الشیعه الی تحصیل مسائل الشریعه، قم، مؤسسه آل‌البیت، چاپ اول، ۱۴۰۹ق.
- شهید اول، محمد بن مکی العاملی، الدروس الشرعیه فی الفقه الامامیه، قم، نشر اسلامی، چاپ دوم، ۱۴۱۷ق.
- شیخ طوسی، محمد بن حسن، المبسوط فی الفقه الامامیه، تحقیق و تصحیح سیدمحمدتقی کشفی، تهران، المکتبة المرتضویه لاحیاء الآثار الجعفریه، چاپ سوم، ۱۳۸۷ق.
- گروه پژوهش بعثه مقام معظم رهبری، منتخب مناسک حج، تهران، نشر مشعر، چاپ دوم، ۱۴۲۶ق.
- محقق حلی، جعفر بن حسن، شرائع الاسلام فی مسائل الحلال و الحرام، تحقیق و تصحیح عبدالحسین محمدعلی بقال، قم، اسماعیلیان، چاپ دوم، ۱۴۰۸ق.
- مؤسسه دایرةالمعارف فقه اسلامى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بيت عليهم‌السّلام، قم، مؤسّسه دائرة المعارف فقه اسلامى، چاپ اول، ۱۳۹۲ش.
- نجفى، محمدحسن، جواهر الكلام فی شرح شرائع الاسلام، بیروت، دار إحیاء التراث العربی، چاپ هفتم، ۱۴۰۴ق.